باز هم ولی الله سیف از دستاوردهای برجام گفت اما این بار نه در نیویورک بلکه در لندن. رئیس بانک مرکزی که اواخر هفته گذشته برای شرکت در کنفرانس «اتصال مجدد ایران به جامعه مالی جهانی» به لندن رفته بود خواستار جدیت طرف‌های مقابل در اجرای تعهدات مرتبط با برجام در زمینه امور مالی و بانکی شد. وی گفت که «طرف های مذاکره کننده در توافق هسته ای به موانع بانکی کاملا آگاهی داشتند و این وظیفه اخلاقی آنهاست که اکنون تعهداتشان را در چارچوب برجام اجرا کنند.»
این روزها همه منتظر دیدن نتایج خورشید تابان برجام هستند اما گویا هنوز پشت ابرها مانده است و همچنان شاهد تداوم مذاکرات برای اجرایی شدن تعهدات و بندهای برجام هستیم. در واقع این دستاورد بزرگ دولت در گرو مذاکره های مکرر ظریف با کری و جهانگردی های سیف از آمریکا تا انگلیس است و دولت هنوز فرصت نکرده اولویت های پس از برجام یعنی توسعه اقتصادی، خروج از رکود، اشتغال و ... را در دستور کار خود قرار دهد.
اما این روزها انتقاد به اجرایی نشدن برجام و بدعهدی آمریکایی ها تنها به سیف محدود نشده و رفتار آنها صدای اعضای تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان را هم درآورده است.
تخت روانچی: مناسب نیست کار به این روال جلو برود
«مجید تخت روانچی» از اعضای اصلی تیم مذاکره کننده هسته ای با تاکید براینکه گشایش‌ها درخصوص مسائل بانکی صورت گرفته اما این گشایش کامل نیست، گفت: «درصورتی که گشایش‌های بانکی به‌طور کامل انجام نشود یک جای کار مشکل دارد و اجرای برجام موفقیت‌آمیز نیست.»
تخت‌روانچی همچنین در این زمنیه هشدار داد و گفت: «برجام توافقی است که طرفین درباره آن تعهداتی دارند و باید تعهدات را انجام دهند. درصورتی که تعهدات انجام نشود، مناسب نیست که کار در این شرایط به‌روال خود ادامه پیدا کند.»
سید عباس عراقچی هم با اشاره به تلاش برخی کشورها برای ممانعت از حضور بانکها و موسسات بین‌المللی در ایران، گفت: «کسانی که نمی خواهند ایران شاهد گشایش‌های ناشی از برجام باشد با تلاش برای ایجاد ایران هراسی سعی می‌کنند تا بانکها، شرکت‌ها و موسسات بین‌المللی از ورود به ایران هراس داشته باشند.»
علی رغم وعده های دولت در ایجاد رونق اقتصادی در فضای پس از برجام، در طول بیش از ۴ ماه سپری شده از اجرای برجام، در حوزه اقتصادی حرکت و تغییر ملموسی احساس نشده و این امر نشان می دهد که سیاست مماشات و خوش بینی دولت یازدهم جواب نداده است. موضوع گیری های منفعلانه در برابر تحرکات ضدبرجامی آمریکا نشان دهنده این است که دولت همچنان اعتقاد دارد برای رفع مشکلات باید دم کدخدا را دید.
المانیتور: سفر مقامات خارجی به ایران دورنمای اثربخش روشنی ندارد
در همین حال المانیتور نیز در گزاشی با اشاره به دستاوردهای اندک توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ برای ایران نوشت: «توافق هسته‌ای یا برجام که قرار بود بزرگترین برگ برنده حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران باشد اکنون به «وبال گردن» وی تبدیل شده است.»
این رسانه می افزاید: ملاقات‌های پی در پی مقامات خارجی با مقامات تهران و سفر صدها هیئت تجاری به ایران پس از توافق هسته‌ای به اوج خود رسید ولی این سفرها، دورنمای خیلی روشنی برای تبدیل به اقدام ندارند زیرا پشتوانه مالی لازم هنوز مهیا نیست.
المانیتور می‌نویسد که بن‌بست روابط بانکی ایران، بر تعاملات مالی با آسیایی‌ها هم تحت تأثیر منفی گذاشته است. نورندا مودی نخست‌وزیر هند که این هفته به تهران سفر کرد تاکنون بارها سعی کرده که بانک‌های اروپایی را به صدور مجوز موردی برای تنها یک نوبت بازپرداخت بدهی ۶ و نیم میلیارد دلاری به ایران مجاب کند اما توفیقی برای وی حاصل نشده است.
یک مقام بانکی انگلیس در اظهاراتی که گواه تازه‌ای بر شواهد پیشین درباره کارشکنی‌های واشنگتن در مسیر اجرای برجام است گفت که وزیر خارجه آمریکا در نشست با بانکداران اروپایی ضمانتی درباره از سرگیری مبادلات بانکی با ایران فراهم نکرده است.
کری هفته گذشته در دیدار مدیران ارشد هشت بانک بزرگ اروپایی در لندن، به آنها گفته بود که بانکها، تا آنجا که احتیاط های لازم را به کار می‌بندند و می‌دانند که دارند با چه کسی مبادله می‌کنند با معیارهای (قانونی) نامناسب و غیرمشخص روبرو نخواهند شد.
به گفته شبکه خبری «سی‌ان‌ان» بعد از این دیدار کری با مدیران بانکی، بانک «استاندارد چارترد» در بیانیه‌ای اعلام کرد که هیچ مشتری ایرانی نخواهد پذیرفت و تراکنش‌های مالی مربوط به هیچ فردی در داخل این کشور را انجام نخواهد داد.
«دویچه‌بانک» آلمان هم در بیانیه‌ای مشابه اعلام کرد: «این بانک کماکان به محدود کردن عمومی مبادلات مربوط به ایران ادامه می‌دهد.»
پیش از این هم خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی اعلام کرده بود که وزارت خزانه‌داری آمریکا به دلیل آنکه نمی‌خواهد در زمینه تحریم‌های غیرهسته‌ای علیه ایران نرمش به خرج دهد، از ارائه توضیح کتبی برای شرکت‌ها و بانک‌های اروپایی درباره مبادله با ایران امتناع می‌ورزد.
اما جان کری وزیرخارجه آمریکا بعد از انتقاد اروپایی‌ها از کارشکنی واشنگتن تاکید کرد که مشکلات بانکی را ایران خودش ایجاد کرده است.
وی با فرافکنی نسبت به وظیفه ای که کشورش در قبال اجرایی کردن برجام دارد، در جمع کارکنان سفارت کشورش در وین گفت: مفتخرم بگویم که برجام از لحاظ فنی دارد کار می‌کند. ای کاش جریان پول‌ها راحت‌تر انجام می‌شد و روابط بانکی آسان‌تر بود، اما این مشکلی است که از خیلی جهات، ایران خودش آن را برای خودش ایجاد کرده است که حل این مشکلات زمان‌بر خواهد بود.
آنگونه که سایت وزارت خارجه آمریکا نوشته همچنین کری در این دیدار خطاب به همکارانش گفت که همه شما را ظرف دو سال گذشته برای دیدارهای بی‌پایانی اینجا جمع کردیم و در نتیجه، همه شما بخشی از یک اتفاق مهم بودید که نتیجه‌ای تاریخی دربرداشت و این افتخار چیزیست که می‌توانید یک عمر با خودتان داشته باشید و برای نوه هایتان کمی آب و تابش بدهید و تعریف کنید چطور شما در تالار (مذاکره) نشستید و ظریف را مجبور کردید در مقابل قدرت قانع کننده شما مجاب بشود (خنده حضار) هرچه دوست دارید بچه‌ها! (بازهم خنده حضار)
سیف: هنوز از اجرای برجام رضایت کامل نداریم
اما رئیس بانک مرکزی که با با بکار بردن عنوان «تقریبا هیچ» درخصوص دستاوردهای برجام برای کشورمان چندی پیش به صدر اخبار رسانه ها آمده بود و حتی خبرها از عصبانیت شدید رئیس دولت تدبیر و امید از وی حکایت داشت، دوشنبه شب به برنامه نگاه یک شبکه اول سیما آمد تا مجددا تاکید کند که «هنوز دستاوردهای برجام در حوزه روابط بین المللی بانکی رضایت بخش نیست.» وی با بیان اینکه در برخی حوزه ها اقدامات مثبت همچون برقراری سوئفیت، ایجاد ارتباطات کارگزاری برای بانک ها و جابجایی منابع مالی صورت گرفته است تاکید کرد اما هنوز رضایت کامل نداریم. سیف همچنین گفت که هنوز ارتباط کامل و آزاد ایجاد نشده و وزارت خارجه باید پیگیر حقوق ما از برجام باشد، حتی در یک ماهه اخیر این تلاش ها بیشتر شده اما هنوز به نتیجه دلخواه نرسیده ایم.
رئیس کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه حقوق ایران، تعهد طرف مقابل در برجام است و آنها باید از بانک های بزرگ رفع نگرانی کنند تا بقیه بانک ها هم به میدان بیایند گفت: برخی از مقامات آمریکایی می گویند بانکها خود تمایل به همکاری با ایران ندارند اما معمولا بانک ها درپی مشتری هستند و این بهانه است.
البته کارشکنی «شیطان اکبر» تنها به روابط و مبادلات بانکی محدود نمی شود و هر روز شاهد نقض برجام از سوی این کشور هستیم که سرقت اموال ایران نمونه ای از آن است. در این ماجرا هم جدی ترین واکنش دولت موضع گیری نیم بند و محکوم کردن اقدام آمریکاست و البته وعده اینکه نمی گذارد پول ملت از گلوی دشمن پائین برود.
در مجموع به نظر می رسد مذاکرات هسته ای ایران و ۱+۵ که البته از همان ابتدای دولت یازدهم بیشتر بصورت مذاکرات ایران و آمریکا بود، را نباید خاتمه یافته تلقی کرد. به بیان دیگر اگرچه علی الظاهر برنامه جامع اقدام مشترک که در تیرماه ۹۴ بین ایران و کشورهای ۱+۵ به امضا رسید به معنای حسن ختام مذاکرات هسته ای بود، اما عملا این خاتمه یافتن تنها منافع ۶ کشور طرف مقابل را برآورده و آنها به آنچه که از برجام می خواستند رسیدند چرا که ایران به تعهداتش کاملا پایبند بود و به سرعت آنچه را که وعده داده بود در نظنز و فردو و اراک و ... اجرا کرد اما آنچه را که باید طرف مقابل اجرا می کرد تا سودی هم عاید ایرانیان شود به شهادت مقامات مختلف دولتی کشورمان هنوز محقق نشده و رفت و آمدهای بسیار ظریف و سیف و سایر مقامات دولتی به اروپا و آمریکا حکایت از تداوم گفتگوهای هسته ای برای تحقق خواسته های ما دارد.
فارغ از اینکه «برد-برد» ادعایی چقدر تحقق یافته است، اما قطعا در این نوع جدید از مذاکرات کار دشوارتر است چراکه دیگر غنی سازی ۲۰درصد و هزاران سانتریفیوژ درحال چرخش وجود ندارد که بر سر آن بشود بده بستان کرد.
منبع: مهر
نظرات شما عزیزان: